Charakterystyka Gminy

Gmina Grębocice położona jest w północnej części woj. dolnośląskiego. Obejmuje obszar 122 km2. Graniczy od północy z gminami Głogów i Pęcław, od wschodu z gminą Rudna, od południowego zachodu z gminą Polkowice oraz od zachodu z gminą Jerzmanowa. Obszar gminy pod względem ukształtowania terenu dzieli się (wg Kondrackiego) na część płaską, nizinną tj. mezoregion Pradoliny Głogowskiej oraz część pagórkowatą (wzgórza) tj. mezoregion Wzgórza Dalkowskie. Na terenie gminy znajduje się 21 miejscowości w tym 17 sołectw: Bucze, Duża Wólka, Grębocice, Grodowiec, Grodziszcze, Krzydłowice, Kwielice, Obiszów, Ogorzelec, Proszyce, Retków, Rzeczyca, Stara Rzeka, Szymocin, Trzęsów, Wilczyn, Żabice i 3 osady: Czerńczyce, Świnino i Proszówek oraz przysiółek Bieńków. Gmina ma charakter rolniczy, przeważają grunty orne oraz łąki i pastwiska (użytki rolne stanowią około 73% jej powierzchni). Naturalna szata roślinna terenu uległa znacznym przekształceniom. Nieznaczną powierzchnię zajmują lasy. Ochronie prawnej podlega założony w 1972 roku Rezerwat "Uroczysko Obiszów" obejmujący ponad 6 hektarowy fragment lasu w obrębie Wzgórz Dalkowskich (Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego nr 72 z dnia 23.06.1972 Roku). Rezerwat znajduje się w 149 oddziale Leśnictwa Obiszów, Nadleśnictwo Głogówko. Na obszarze gminy znajduje się kilkanaście parków w tym duże parki z cennym drzewostanem w Rzeczycy, Trzęsowie, Grodziszczu i Krzydłowicach. Południowo-zachodnia część gminy leży na obrzeżu obszaru górniczego kopalń "Rudna" i "Sieroszowice". Większość terenu (z wyjątkiem części północno-wschodniej) położona jest na złożu rud miedzi, udokumentowanym w kategorii C-1.

Film promocyjny Gminy Grębocice

BUDOWA GEOLOGICZNA

Główne rysy budowy geologicznej obszaru gminy Grębocice to utwory czwartorzędowe. W szerokiej, płaskiej dolinie Odry, wypełnionej madami i piaskarni rzecznymi o łagodnej rudymentacji występuje podłoże trzeciorzędowe. W północno - zachodniej części gliny, rozciąga się pasmo wzniesień będących fragmentem Wzgórz Dalkowskich. Na tym odcinku w obrębie moreny dennej, czołowej czwartorzęd osadzony został na nierównej powierzchni trzeciorzędowej. Miąższość utworów czwartorzędu jest zróżnicowana i wynosi od 0-30 m, lokalnie przekraczając 40 m.

RZEŹBA TERENU

W przeważającej części teren gminy to płaska równina, będąca fragmentem doliny Odry. Spadki terenu są minimalne, ogólne nachylenie w kierunku północno - wschodnim. Teren pokryty jest płytko wciętymi korytami cieków i kanałów. W strefie przejściowej w kierunku ku Wzgórzom Dalkowskim wzrastają wysokości względne i bezwzględne oraz spadki. W obrębie Wzgórz, Dalkowskich, (których wysokość na tym obszarze przekracza 150 m) spadki dochodzą do 30%. Najniżej położony punkt na terenie gminy leży na wysokości 74 m (na północ od Retkowa, zaś najwyższy na wysokości 184 m n.p.m.).

HYDROGRAFIA I GOSPODARKA WODNA

Gmina usytuowana jest w dorzeczu Odry. Rzeka przepływa w odległości 12 km od Grębocic. Całą gminę pokrywa gęsta sieć niewielkich cieków, kanałów i rowów. Brak jest większych zbiorników wodnych. W większości wsi znajdują się niewielkie zbiorniki retencyjne. W południowej części gminy Grębocice w rejonie wsi Grodowiec i Krzydłowice oraz na terenie gminy Rudna znajduje się fragment zbiornika osadów poflotacyjnych "Żelazny Most". Wody występujące na terenie gminy Grębocice spływają do dorzecza, tworzącego od wschodu jedno pasmo wód. Rozpoczyna je od południowego-wschodu największa rzeka tego terenu Rudna, przybierająca kolejno z lewej strony: Świniuchy pod Retkowem i Rów Książęcy pod Proszycami. Wszystkie łączą się dalej na północ w pobliżu Przedmościa w Czarny Rów, wpadający do Odry we wschodniej części Głogowa. Wodostan rzeczek, strumieni i rowów był w ubiegłym stuleciu znacznie wyższy niż obecnie. Nad większymi strumieniami budowano młyny wodne (według mapy z 1896 roku było ich kilkanaście). Obecnie wiele z tych rowów czy stawów wyschło lub znajduje się w stadium wysychania (Adam Królak jeszcze na początku lat 70-tych wymieniał: Rów Turowski, Rów Ogorzelecki, Rów Kwielicki, Rów Obiszowski, Rów Bieńkowski, Rów Książęcy, Świniuchę oraz Rów Krzydłowicki).

KLIMAT

Omawiany teren pod względem klimatycznym należy do tzw. głogowskiej strefy klimatycznej. Okolice Grębocic cechuje ciepła zima i stosunkowo cieple lato. Teren powiatu głogowskiego należy do strefy umiarkowanej klimatycznie, leży w pasie przejściowym klimatu ciepłego morskiego do ciepłego kontynentalnego. Najkorzystniejsze warunki termiczne występują na najbardziej płaskich terenach wysoczyzny plejstoceńskiej i na trasie nadzalewowej, najmniej korzystne w obrębie doliny Odry. Opady atmosferyczne w skali rocznej wynoszą około 732 mm, a w okresie IV -IX 473 mm. Przeważają wiatry zachodnie i południowo-zachodnie.

GLEBY

Gleby gminy Grębocice zalicza się do najlepszych w województwie legnickim. W rozległej dolinie Odry oraz w dolinie rzeki Rudna i innych cieków występują utwory aluwialne (mady). W strefie przejściowej, między obniżeniami dolinowymi z wzniesieniami, na nieznacznej powierzchni spotyka się gleby murszowe oraz czarne-ziemie. W obrębie Wzgórz Dalkowskich występują gleby brunatne wytworzone z utworów pyłowych wodnego pochodzenia i gleby bielicowe wytworzone z piasków oraz z glin zwałowych. Na terenie gminy przeważają gleby pszenno-buraczane. Gleby niższych klas znajdują się w Krzydłowicach, Obiszowie, Starej Rzece i Dużej Wólce. Gmina zajmuje powierzchnię 12.113,29 ha gruntów, z tego na użytki rolne przypada 8.788,22 ha (72,6%) i lasy 2200,41 (18,2%).

TURYSTYKA I ZABYTKI

Gmina Grębocice oferuje ciekawe miejsca do relaksu i turystyki. Do walorów gminy należą Zespół Przyrodniczo – Krajobrazowy „Grodowiec” oraz rezerwat przyrody „Uroczysko Obiszów”. Zespół Przyrodniczo – Krajobrazowy „Grodowiec” powstał na mocy uchwały Rady Gminy w Grębocicach w 1999 roku (Uchwała Nr XII/113/99 Rady Gminy Grębocice z dnia 30 grudnia 1999 r.). Głównym celem utworzenia zespołu (o powierzchni 50,45 ha) były walory przyrodniczo-krajobrazowe tej okolicy oraz zabytkowa wartość kompleksu kościelno-pątniczego. Wśród walorów przyrodniczych na uwagę zasługują użytki ekologiczne „Grodowiec I” o powierzchni 0,22 ha i „Grodowiec II” o powierzchni 0,25 ha, z pozostałościami ekosystemów, m.in. „oczka wodne” oraz zadrzewienie przy kościele rzymskokatolickim, a także fragmenty lasu z okazałymi kolekcjami kwitnącego i owocującego bluszczu pospolitego. Występuje tu także kilka okazałych drzew, wśród których wyróżnia się dąb szypułkowy, aleja kasztanowa i zadrzewienie Góry Kalwarii. Na obszarze zespołu przeprowadzono ścieżkę przyrodniczo-kulturową „Grodowiec” o długości 2,3 km, która jest oznakowana oraz udostępniona dla turystów pieszych i rowerowych. Na trasie umieszczono tablice informacyjne opisujące jej przebieg oraz atrakcje: przyrodnicze (w tym użytki ekologiczne, pomniki przyrody, rośliny objęte ochroną oraz zadrzewienia), oraz zabytkowe – do których zalicza się zespół pielgrzymkowy złożony z kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, kaplicy pod wezwaniem Góry Oliwnej z 1755 roku, schodów i figur z lat 1724,1736, plebanii z przełomu XVIII i XIX wieku, jak również domów mieszkalnych i gospodarczych. Kolejną perełką naszego terenu jest rezerwat przyrody „Uroczysko Obiszów”. Rezerwat ten został utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego nr 72 z 23 czerwca 1972 roku. Celem utworzenia rezerwatu była ochrona fragmentu lasu mieszanego pochodzenia naturalnego typu pierwotnego na siedlisku lasu świeżego. Na terenie rezerwatu prawdopodobnie od VI do X wieku było kilkanaście grodów obronnych. Na mapach archiwalnych Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu w pobliżu samego Obiszowa zaznaczone są aż trzy grodziska wczesnośredniowieczne. Największe grodzisko plemienne znajdowało się w samym Obiszowie. Na terenie gminy istnieją ścieżki rowerowe, które pozwalają poznać osobliwości przyrodnicze regionu i piękno „Wzgórz Dalkowskich”.

Do ważnych atrakcji należą również liczne zabytki architektoniczne takie jak:

• Sanktuarium Maryjne w Grodowcu – ten pielgrzymkowy zespół kościelny należy do najważniejszych (obok Rokitna, czy Gościkowa-Paradyża) tego typu obiektów w granicach diecezji zielonogórsko-gorzowskiej, w których rozwinął się kult Najświętszej Maryi Panny.
• kościoły – pod wezwaniem św. Marcina z Tours w Grębocicach – zbudowany z cegły i kamienia – prawdopodobnie w 1500 r., czy pod wezwaniem Michała Archanioła w Kwielicach z ok. 1300 r., a także kościoły w Szymocinie, Krzydłowicach, Obiszowie, Rzeczycy i Trzęsowie.
• zespoły pałacowe – w miejscowościach Grębocice, Grodziszcze, Czerńczyce, Duża Wólka, Krzydłowice i Retków.